Wykorzystanie elementów specjalnych – gdy trzeba zamodelować coś nietypowego – Biuletyn Advance Steel – część 8

Przy projektowaniu konstrukcji stalowych często wykorzystujemy nietypowe elementy, których nie zawiera baza danych dostępna w programie Advance Steel. Mogą to być np.:

• produkty od producentów dostarczane do wbudowania w konstrukcję, np. zaślepki do profili o przekroju zamkniętym, uchwyty,
• wyposażenie technologiczne, np. urządzenia telekomunikacyjne, centrale wentylacyjne,
• nietypowe rozwiązania, np. spłaszczenia rur na końcach,
• elementy wykończeniowe, np. zdobienia ogrodzenia.

Tego typu obiekty możemy zamodelować jako elementy specjalne. Program Advance Steel umożliwia modelowanie własnych elementów specjalnych, ale w wielu narzędziach wykorzystuje również te dostępne w wersji instalacyjnej. Elementami specjalnymi są np. śruby rzymskie, bloki kotwiące, akcesoria producentów wykorzystywane w makrach.

WSTAWIANIE ELEMENTU SPECJALNEGO

Modelowanie części specjalnych odbywa się przy pomocy narzędzia „Element specjalny Advance Steel” znajdującego się w palecie narzędzi.

Po jego uruchomieniu wskazujemy punkt wstawienia (lokalizację środka) części specjalnej – w modelu pojawi się domyślny prostopadłościan oraz komunikat „Pole ‘Nazwa bloku’ nie może być puste. Proszę wprowadzić nazwę.” – potwierdzamy „OK”. W wyświetlonym oknie dialogowym „Część specjalna” możemy wybrać element specjalny do wstawienia oraz określać dalej jego parametry. Wszystkie części specjalne zlokalizowane są na warstwie AS_CzesciSpecjalne.

ELEMENTY SPECJALNE DOSTĘPNE W PROGRAMIE

Pliki z elementami specjalnymi dostępnymi w wersji instalacyjnej programu znajdują się w następującej lokalizacji:

• wersja 2017
  C:\ProgramData\Autodesk\Advance Steel 2017\Shared\Support\Symbols
• wersja 2018
  C:\ProgramData\Autodesk\Advance Steel 2018\POL\Shared\Support\Symbols 

Możemy je wykorzystywać w naszym modelu. Jako przykład wstawmy dodatkowe nakrętki w połączeniu słupa z belką tak, aby były widoczne w modelu i zestawieniu materiałowym. Wykorzystujemy narzędzie „Element specjalny Advance Steel” i wskazujemy oś istniejącej śruby jako punkt wstawienia nakrętki. Następnie w oknie dialogowym wybieramy odpowiedni element specjalny ze wskazanych lokalizacji – w przypadku nakrętki do śrub M20 będzie to plik nut20.dwg.

Po wstawieniu elementu specjalnego przy jednej śrubie, możemy go skopiować na pozostałem łączniki.

TWORZENIE NOWEGO ELEMENTU SPECJALNEGO

Wprowadzenie do modelu własnego elementu specjalnego wiąże się z koniecznością jego utworzenia. Jest to bardzo proste, dlatego że buduje się je z obiektów bryłowych w programie AutoCAD. Musimy jedynie znać geometrię elementu i stworzyć ją przy pomocy dostępnych narzędzi. Przykład widoczny na Rys. 6 to element węzłowy utworzony z trzech elementów bryłowych AutoCAD scalonych w jedną bryłę. Najwygodniej pracuje się w „czystym” AutoCAD w obszarze roboczym „Modelowanie 3D” – na wstążce w zakładce „Bryła” mamy do dyspozycji narzędzia umożliwiające swobodne modelowanie geometrii przyszłego elementu specjalnego.

Geometrię elementu zapisujemy w pliku DWG – nazwa pliku będzie domyślnie nazwą elementu w modelu. Aby wstawić taki element do modelu korzystamy z opisanych wcześniej narzędzi.

Element specjalny ma cechy obiektu Advance Steel. Możemy go przeskalować, nadać mu nazwę, ciężar, materiał oraz powłokę. Będzie brany pod uwagę w numeracji, można go przyspawać do innego obiektu Advance Steel, nadać funkcję, zmienić właściwości związane z zachowaniem, nadać atrybuty. Może być widoczny na rysunkach, będzie brany pod uwagę przy sprawdzaniu kolizji oraz w zestawieniach materiałowych.

PRZYKŁADY ZASTOSOWANIA

Elementy specjalne przydadzą się jako nietypowe obiekty, których nie mamy w bazie danych Advance Steel a musimy je przedstawić na rysunkach i w zestawieniach. W typowych konstrukcjach stalowych mogą to być rozwiązania konkretnych producentów, np. podkładki elastyczne, elementy do mocowania, rozwiązania związane z kotwieniem.

Ciekawym przykładem wykorzystania elementów specjalnych są różne urządzenia, których geometria ma wpływ na konstrukcję stalową. Mogą to być np. anteny telekomunikacyjne na wieżach i masztach. Często takie urządzenia wymagają zaprojektowania dodatkowych konstrukcji wsporczych, które muszą uwzględniać np. rozmieszenie otworów do ich zamocowania. Najwygodniej jest to zrobić mając bryłę takiego urządzenia w modelu.

Podobna sytuacja ma miejsce z różnego rodzaju centralami umieszczanymi na dachach obiektów – praktycznie zawsze musimy projektować jakieś dodatkowe wymiany uwzględniając ich owiercenie od geometrii urządzeń. Coraz częściej wraz z kartami katalogowymi tych urządzeń dostajemy również ich geometrię w formacie DWG – stworzenie na tej podstawie elementu specjalnego nie zajmuje dużo czasu a korzyść z posiadania ich w modelu jest duża.

Innym przykładem mogą być spłaszczenia rur na końcach prętów. Możemy je zamodelować jako elementy specjalne, wstawić w odpowiednich miejscach i przyspawać do głównej części.

Umieszczenie dodatkowych – czasami niekonstrukcyjnych – elementów w modelu jest korzystne z uwagi na konieczność ich uwzględnienia w zestawieniach materiałowych oraz przedstawienia na rysunkach poglądowych czy złożeniowych. Wynika to np. z kosztu ich zakupu, który musi być przewidziany w projekcie. Tak jest w przypadku elementów wyposażenia klatek schodowych, drabin, balustrad albo ogrodzeń. Na Rys. 10 przedstawiony jest segment ogrodzenia z przyspawanymi grotami, służącymi wyłącznie jako element ozdobny. Dzięki zamodelowaniu ich w postaci elementów specjalnych i nadaniu im odpowiednich właściwości, będą widoczne w dokumentacji.

Wymagania względem szczególności projektu powodują, że wprowadzenie elementów specjalnych staje się koniecznością. Dużą zaletą takiego projektowania jest pełna zgodność modelu z wygenerowaną na jego podstawie dokumentacją.  

Tomasz Białek
Inżynier ds. wdrożeń BIM